september | 2020 | Natuurfoto's van Jan Katsman

Kleine klapekster

Geplaatst door jan katsman op 30 september 2020

Geplaatst in: vogels, zeldzaamheden. Getagd: kleine klapekster, torenvalk. 2 reacties

De kleine klapekster is in Nederland een zeldzame gast. Vanaf 2012 is er bijna elk jaar wel één te gast geweest. Dat trekt natuurlijk veel vogelaars. De vogel liet zich vaak zien in de toppen van sleedoorn of meidoorn, maar bleef wel ver weg: minstens op 80 meter schat ik, vaak nog verder. Dit keer dus geen portretjes, maar meer sfeerfoto’s.

Hij komt vooral voor in Zuid-Oost Europa en Azië en overwintert in Zuid_Afrika. Als hij hier terecht komt is hij dus wel een beetje uit de koers geraakt. Overigens broedde hij tot 1930 nog wel in België.

We konden goed zien hoe onze vogel, een zij, vaak uit de top omhoog vloog om iets uit de lucht te pakken of naar de grond dook en dan met een mestkever in de snavel weer terug kwam.

Het verschil met de klapekster die normaal in ons land overwintert zit hem o.a in het bredere zwarte masker, dat boven de snavel langs loopt en de grotere witte vlekken in de vleugel, vooral goed te zien als hij vliegt.

Kleine klapekster, Rijnstrangen bij Duiven.

Ondertussen konden we ook nog genieten van een vrouwtje torenvalk, die ook vanuit de topjes spiedend rond keek, dook, en vervolgens met een groene sabelsprinkhaan weer omhoog kwam.

Libellen in Leersum

Geplaatst door jan katsman op 22 september 2020

Geplaatst in: libellen. 1 reactie

Deze laatste mooie dagen in september konden de libellen in Leersum zich nog even uitleven. En ik ook: proberen om er mooie foto’s van te maken en op mijn telronde misschien nog wat toevoegen aan de lage aantallen libellen van dit jaar.

De tengere pantserjuffers zijn nog druk bezig met het afzetten van eitjes in de pitrus. Handig, want zo hebben ze geen last van de droogte. Als de eitjes na de winter uitkomen vallen de larven in het water en na een paar maanden sluipen de verse juffers weer uit.

Ook de zuidelijke heidelibellen zijn aangepast aan de droge omstandigheden. Ze zetten hun eitjes gewoon boven de vegetatie af. Als er in het voorjaar weer water staat komen de larven uit en ontwikkelen zich snel tot een volwassen libel. Op de foto een vrouwtje.

Ook de bruinrode heidelibel houdt van uitdrogende plasjes, dus die voelt zich de laatste paar jaar hier prima thuis. De aantallen nemen flink toe in het Leersumse Veld.

Dit vrouwtje paardenbijter is een beetje in de war. Normaal zet ze haar eitjes af in half vergane planten in of bij het water, maar hier doet ze dat op groen blad.

De zwarte heidelibel heeft het zwaar in Nederland en ook in het Leersumse Veld zie ik ze steeds minder. Deze soort houdt niet zo van de stijgende temperaturen en neemt sterk af. Op de foto een mannetje.

Ook de bloedrode heidelibellen werken aan de toekomst!

De bruine winterjuffer kun je als enige algemene libel in Nederland het hele jaar door tegen komen: vanaf april bij het water om te paren en eitjes af te zetten, vanaf juli sluipen de eerste verse juffers al weer uit en vanaf september ongeveer vertrekken ze naar hun winter-verblijfplaatsen, soms kilometers ver van het water. Met wat geluk en goed zoeken kun je ze dan zien, vooral op zonnige dagen, want dan gaan ze even jagen. Op de foto een vrouwtje.

Tot slot de paardenbijter. Die vliegt nu volop, vaak jagen ze in groepjes op insecten. Je kunt ze nu ook vaak in copula zien, want er moet tenslotte volgend jaar weer een nieuwe generatie vliegen. Overigens duurt dat bij de paardenbijter wel wat langer, want de larven blijven wel drie jaar onder water leven. In uitdrogende vennen valt dat natuurlijk niet mee.

Draaihals

Geplaatst door jan katsman op 8 september 2020

Geplaatst in: Leersumse veld, vogels. Getagd: draaihals. 2 reacties

De draaihals is in Nederland een zeldzame broedvogel. In de trektijd kun je hem wat vaker tegenkomen. In het Leersumse Veld zitten er al ruim een week twee. Lastig om goed op de foto te krijgen, want hij zit veel op de grond tussen het braamstruweel.

Als hij in een boom of struik vliegt verstopt hij zich goed. Maar af en toe zit hij boven in een braamstruik en dan kun je hem wat beter bekijken. Onderstaande foto’s zijn gemaakt op 45 meter afstand.

Morinelplevier

Geplaatst door jan katsman op 6 september 2020

Geplaatst in: Kootwijkerzand. Getagd: Kootwijkerzand, morinelplevier. 2 reacties

De morinelplevier broedt in Noord-Europa, maar op de trek naar het zuiden landen er elk jaar wel een paar in ons land. Ik was ze al een paar keer misgelopen, maar nu had ik geluk. Er werd er weer één gemeld op het Kootwijkerzand en ik ben er met mijn neef meteen op af gegaan. Veel geluk, want een paar uur later was hij al weer vertrokken.

Toen we aankwamen werd het ons gemakkelijk gemaakt. We hoefden niet lang te zoeken, want er lag al een fotograaf bij het foeragerende beestje. Al snel ging hij even rusten.

Even de lucht scannen op naderend gevaar……

Na een paar aangename uurtjes met dit mooie vogeltje zijn we weer naar huis gegaan. Fijn dat hij zo lekker dichtbij kwam lopen, terwijl wij daar in het zand zaten of lagen. Ook fijn dat zijn rustpauzes niet zo lang duurden, want een actief vogeltje is toch leuker om te fotograferen dan een duttende………….

Leuke vondsten in Leersumse Veld

Geplaatst door jan katsman op 3 september 2020

Geplaatst in: insekten, libellen. Getagd: moerassprinkhaan, paardenbijter, tengere pantserjuffer, zuidelijke heidelibel, zwervende pantserjuffer. 2 reacties

Woensdag 2 september was de eerste dag met echt lekker weer dat ik na mijn vakantie weer eens het Leersumse Veld in kon. Dat zonnige, bijna windstille weer leverde een paar leuke insecten op. Bovenal vlogen er veel libellen, vooral veel tengere pantserjuffers, die samen eitjes aan het afzetten waren.

Tengere pantserjuffers zetten eitjes af in pitrus.

Ook de paardenbijters waren zeer aanwezig: patrouillerende mannetjes, vrouwtjes op zoek naar een plek om eitjes af te zetten en natuurlijk ook paringen.

Dit paardenbijtervrouwtje had even genoeg van al het jachten en jagen en ging even op het mos uitrusten.

Mijn neef Corné zag opeens een wat afwijkende heidelibel: de zuidelijke heidelibel, een mannetje. Een paar minuten later nog één en aan het eind van de middag zag ik nog een copula en een paartje dat eitjes afzette.

Andere leuke vondsten: een mannetje zwervende pantserjuffer en een moerassprinkhaan. De zwervende pantserjuffer komt vooral in Zuid-Nederland voor maar wordt op andere plaatsen af en toe ook gezien. In het Leersumse Veld zag ik hem al eens in 2010 en ook in 2019.

Voor de moerassprinkhaan is dit de eerste melding in 20 jaar op waarneming.nl.